سیم و کابل

یکی از اصلی ترین تجهیزات برقی که اساس و پایه ساختمان سازی محسوب می شوند، سیم و کابل هستند. وظیفه سیم و کابل ایجاد مسیری جهت عبور جریان برق بوده و در انواع مختلفی وجود دارند که می بایست متناسب با نوع کار از گزینه ایده آل استفاده شود. سیم و کابل ها، سطح مقطعی گوناگونی داشته و این مقدار را عددی که در کنار سیم یا کابل وجود دارد، نشان می دهد.
تفاوت سیم و کابل
کابل ها نیز همچون سیم ها از دو قسمت اصلی هادی و عایق تشکیل می شوند. در واقع می توان گفت که سیم ها در دسته بندی کابل ها جای گرفته اند و مجموع چند سیم می توانند یک کابل را تشکیل دهند. سیم ها بسیار پرکاربرد بوده و یک سیم دارای یک رشته و یا گروهی از رشته های ماده الکتریکی هدایت شده می باشد. از طرفی یک کابل، شامل دو یا چند هادی عایق است. راحت ترین راه جهت تشخیص سیم و کابل از یکدیگر این است که معمولا سیم ها قابل مشاهده هستند در حالیکه کابل ها دارای عایق می باشند.
سیم در واقع یک تک رسانا بوده و بیشتر از مس و آلومینیوم برای ساخت آن استفاده می شود اما کابل دارای دو یا چند سیم عایق دار می باشد و بر روی آنها یک روکش قرار گرفته است. بنابراین سیم و کابل را نمی توان به جای یکدگیر استفاده کرد و هر یک کاربردهای مختص خود را دارند.
انواع سیم ها
سیم مفتولی
سیم های مفتولی متشکل از یک رشته هادی بصورت مفتولی هستند. سیم های مفتولی فرم گیری خوبی داشته و در تابلوهایی که دارای داکت های شیاردار نیستند کاربرد دارند. ولتاژ نامی این نوع از سیم ها بین 450 الی 750 ولت می باشد.
سیم های افشان
این نوع از سیم ها دارای تعداد زیادی رشته مسی نازک بوده و انعطاف پذیری بیشتری در مقایسه با سایر سیم ها دارند. عمده سیم های مصرفی در برق کشی ساختمان ها از این نوع سیم ها می باشد که ولتاژ نامی آنها 300 الی 500 ولت است. سیم های افشان نیز همچون سیم های مفتولی از سطح مقطع های متفاوتی برخوردار می باشند.
سیم نیمه افشان
سیم نیمه افشان در واقع ترکیبی از سیم مفتولی و سیم افشان است. این نوع از سیم ها، رشته های کمتری در مقایسه با سیم افشان داشته و این رشته ها قطر کمتری از سیم مفتولی دارند. انعطاف پذیری سیم های نیمه افشان در مقایسه با سیم های افشان کمتر بوده و ولتاژ نامی آنها همچون سیم های مفتولی است.
سیم نایلون
در ساختار سیم نایلون از ترکیب دو سیم نازک به هم چسبیده استفاده شده که این سیم ها از نوع افشان می باشند و در برق کشی ساختمان ها بصورت روکار مورد استفاده قرار می گیرند. بدلیل ضعیف بودن این سیم ها، امکان استفاده از آنها در مصارف صنعتی وجود ندارد.
سیم ارت
از سیم ارت به منظور اتصال تجهیزات گوناگون به سیستم ارتینگ استفاده می شود. درصد خلوص مس در این نوع از سیم ها بالا بوده و مقاومت اهمی کمی دارند.
سیم کواکسیال
بطور کلی می توان گفت که کاربرد سیم های کواکسیال در مقایسه با سایر سیم ها بسیار کمتر بوده و بیشتر به عنوان رابط تلویزیون و آنتن در ساختمان ها قابل استفاده می باشند.
سیم لاکی
یک رشته سیم که روی آن را یک عایق نازک پوشانده و بیشتر در سیم پیچی های موتور و ترانسفورماتور مورد استفاده قرار می گیرد. نام دیگر این نوع سیم، سیم ترانس می باشد.
انواع کابل
کابل تک رشته
معمولا از این نوع کابل ها به جای سیم های تک رشته استفاده می شود؛ چراکه حفاظت فیزیکی بالاتری داشته و در نتیجه درصد آسیب دیدگی را به حداقل می رساند.
کابل چند رشته
یکی از پرکاربردترین نوع کابل ها که به دلیل داشتن تعداد رشته های گوناگون، قابلیت استفاده در انواع پروژه ها را دارند. در مکان هایی که دارای کمترین تنش مکانیکی و فیزیکی هستند، می توان از این نوع کابل ها استفاده کرد.
کابل های مفتولی
کابل های مفتولی شامل چند رشته سیم مفتولی به هم پیچیده شده هستند. این نوع از کابل ها چندان منعطف نیستند اما می توانند هدایت جریان را به خوبی انجام دهند. کابل های مفتولی در پروژ های صنعتی بسیار کاربرد دارند.
کابل فشار قوی
کابل های فشار قوی جهت انتقال انرژی الکتریکی با ولتاژ نامی بالاتر از یک کیلووات استفاده می شوند.
کابل شلیددار
کابل شیلددار مجهز به یک نویزگیر می باشد که معمولا از جنس مس، آلومینیوم و یا دیگر فلرهای رسانا است. از این نوع کابل جهت انتقال دیتا بین اجزاء مختلف یک دستگاه و یا کاربردهای سیستمی استفاده می شود.
کابل افشان
در این نوع کابل از یک سیم تک رشته افشان استفاده شده است. کابل های افشان انعطاف پذیری بالایی داشته و در مکان های صنعتی که کمترین میزان تنش مکانیکی و فیزیکی وجود دارد، استفاده می شوند.
کابل زره دار
کابل زره دارد بدلیلی برخورداری از یک لایه اضافی، در برابر صدمات مکانیکی و فیزیکی بیشترین میزان مقاومت را دارد؛ به همین علت به آنها کابل مسلح نیز گفته می شود.
کابل فویل دار
این نوع از کابل ها نیز همچون شیلددارها، دارای قابلیت حذف نویز هستند. فویل های ورقه ای نازک از جنس مس و یا آلومینیوم که یک طرف آن را یک لایه نازک نارسانا پوشانده و سمت رسانا با اتصال به زمین ( ارت ) قابلیت حذف نویز دارد.